Ekodebata nr 12. Strategia Rozwoju Krakowa.

W debacie wziął udział Tadeusz Trzmiel, Pierwszy Zastępca Prezy- denta Miasta Krakowa ds. Inwestycji Miejskich. W jej trakcie Rafał Kul- czycki Dyrektor Wydziału Rozwoju Miasta UMK przedstawił zagadnienia z zakresu kształtowania środowiska w Strategii Rozwoju Krakowa:

TU CHCĘ ŻYĆ – Kraków 2030.

WYBRANE WYZWANIA ROZWOJOWE Z ZAKRESU KSZTAŁ- TOWANIA ŚRODOWISKA

1. Poprawa jakości środowiska przyrodniczego, w tym przede wszyst- kim powietrza.
2. Poprawa ładu przestrzennego; podniesienie jakości i estetyki prze- strzeni publicznych, poddawanych silnej presji procesów inwestycyjnych; potrzeba równoważenia rozwoju Miasta tak, by było spójne i funkcjonują- ce jako jeden
3. Niekontrolowana suburbanizacja w Krakowskim Obszarze Metro- politalnym.
4. Oczekiwania ludzi młodych związane z nowym miejskim stylem życia.
5. Zbyt wysoki udział samochodów indywidualnych w systemie trans- portowym Miasta i Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego; potrzeba radykalnego zwiększenia mobilności przestrzennej m.in. poprzez rozwój transportu zbiorowego.
6. Uczynienie Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego bardziej zin- tegrowanym, zwartym terytorium, co pozwoli na jego lepsze powiązanie i wykorzystanie potencjałów, a w konsekwencji zwiększenie konkurencyj- ności Krakowa i całego

PLAN STRATEGICZNY

Wizja: Kraków – nowoczesną metropolią tętniącą kulturą, otwartą, bo- gatą, bezpieczną i przyjazną, dumna z historycznego dziedzictwa, współ- tworzona przez mieszkańców.

Misja: Misją Krakowa jest tworzenie inteligentnej metropolii, za- pewniającej wysoką jakość życia, budowanie kreatywnej gospodarki, kształtowanie środowiska przestrzennego, poszanowanie środowiska przyrodniczego oraz rozwój potencjału kulturowego, poprzez współ- pracę podmiotów różnych sektorów oraz partnerskie współdziałanie mieszkańców.

CELE STRATEGICZNE

1. Kraków – otwartą i harmonijną metropolią o znaczeniu międzynaro- dowym w sferach: innowacji, nauki, gospodarki i
2. Kraków – miasto rozwijające gospodarkę opartą na

• Kraków – kreatywna i korzystająca z potencjału kulturowego no- woczesna

1. Kraków – miasto przyjazne do życia.
2. Silna wspólnota samorządowa mieszkańców
3. Kraków – nowocześnie zarządzana

OBSZAR IV: Jakość życia

CEL STRATEGICZNY IV: Kraków – miasto przyjazne do życia Realizacja celu ukierunkowana jest na:

1. Zapewnienie bezpieczeństwa, komfortu i wysokiej jakości życia mieszkańców
2. Udostępnienie nowych przestrzeni publicznych, rozumianych jako miejsca spotkań, aktywności, integracji społecznej, wymiany poglądów oraz dialogu,
3. Poprawę standardów jakości środowiska i zrewitalizowanie prze- strzeni
4. Zapewnienie powszechnego dostępu do usług publicznych.
5. Rozwijanie przyjaznego, ekologicznego i efektywnego systemu transportowego, z uprzywilejowaniem transportu zbiorowego.
6. Promowanie w Krakowie zdrowego stylu życia.

CEL OPERACYJNY IV.1: Powszechnie dostępna, wysokiej jakości przestrzeń publiczna.

CEL OPERACYJNY IV.2: Zrewitalizowane obszary miejskie. CEL OPERACYJNY IV.3: Zrównoważone Środowisko.

CEL OPERACYJNY IV.4: Przyjazny mieszkańcom, efektywny i eko- logiczny system transportowy.

CEL OPERACYJNY IV.5: Wysoki poziom bezpieczeństwa w Krako- wie.

CEL OPERACYJNY IV.1: Powszechnie dostępna, wysokiej jakości przestrzeń publiczna

Realizacja celu ukierunkowana jest na wykreowanie powszechnie do- stępnych przestrzeni publicznych, w których kreatywnie łączona będzie tradycja i nowoczesność, place, ulice i parki staną się atrakcyjnymi miej- scami spotkań i aktywności mieszkańców, a wysokiej jakości publiczne tereny zielone będą równomiernie dostępne w skali miasta.

Działania kluczowe

1. Wzmacnianie systemowych działań, w efekcie których wzrośnie dbałość o krajobraz miasta, jego piękno, ład przestrzenny, estetykę i wa- lory
2. Skuteczne zwalczanie nielegalnych reklam i
3. Przywracanie przestrzeni publicznych mieszkańcom poprzez ograni- czenie dostępu samochodów osobowych do centrum miasta w zamian roz- wijając efektywny i przyjazny środowisku system transportu
4. Kształtowanie ulic, szczególnie w centrum miasta i wewnątrz osiedli, jako przestrzeni publicznych (odwołując się do koncepcji „ulic

• ogrodów”), poprzez uspokajanie ruchu, wprowadzanie pasów zieleni, znoszenie rozgraniczenia na chodnik i jezdnię oraz równoważenie ruchu pieszego, rowerowego i

5. Pozyskanie nowych terenów dla przestrzeni publicznych, tworząc ich zintegrowaną sieć. Tworzenie w każdej dzielnicy funkcjonalnych cen- trów lokalnej tożsamości, obejmujących in. Kluby Rodzica i Centra Ak- tywności Seniorów.
6. Przeciwdziałanie nadmiernej komercjalizacji przestrzeni publicz- nych; stymulowanie na tych terenach – szczególnie placach, powstawania atrakcyjnych miejsc spotkań, wypoczynku i rekreacji, dostępnych nie tyl- ko dla użytkowników obiektów komercyjnych.
7. Zrewitalizowanie istniejących terenów zieleni oraz zwiększenie po- wierzchni nowych terenów dla rekreacji w obszarze
8. Łączenie rozproszonych elementów zieleni w zintegrowany
9. Tworzenie i ochrona parków
10. Projektowanie zielonych przestrzeni w otoczeniu zabudowy miej- skiej oraz wewnątrz osiedli i w centrum miasta („parki kieszonkowe”, po- dwórka, skwery).
11. Przeciwdziałanie tworzeniu barier architektonicznych w przestrzeni publicznej, wykluczających osoby z niepełnosprawnością ruchową.
12. Stosowanie zasad zapobiegania przestępczości przez kształtowanie bezpiecznych przestrzeni.

Polityki:

1. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzen- nego Miasta
2. Zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic re- klamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń (planowane).
3. Kierunki Rozwoju i Zarządzania Terenami Zieleni w
4. Polityka gospodarowania mieniem gminy (nowa).

Wybrane programy strategiczne:

1. Miejski Program Rewitalizacji
2. Program rehabilitacji zabudowy blokowej na terenie Gminy Miej- skiej Kraków (planowany).

Wybrane projekty strategiczne:

1. Zorganizowanie parków kulturowych: Stara Nowa Huta, Stare Pod- górze z Krzemionkami, Kazimierz – Stradom z Bulwarami Wisły.
2. Utworzenie parków rzecznych, w tym w pierwszej kolejności na odcinkach rzek: Wisły, Drwinki, Dłubni, Wilgi, Sudół Dominikański, Bia- łuchy.
3. Realizacji koncepcji „ulic – ogrodów”, w tym w pierwszej kolejności ulic: Krupnicza, Mostowa, Bożego Ciała, Meiselsa, Lipowa, Trynitarska, Plac Słowiański, Plac

CEL OPERACYJNY IV.2: Zrewitalizowane obszary miejskie.

Realizacja celu skoncentrowana jest na podjęciu – przy aktywnym udziale mieszkańców Krakowa – kompleksowych działań ukierun- kowanych na ograniczenie nierówności w warunkach życia miesz- kańców, poprawę dostępu do możliwości jakie stwarza miasto, po- przez:

1. Poprawę jakości życia.
2. Ożywienie przestrzeni
3. Wzrost aktywności gospodarczej.
4. Pobudzenie aktywności społecznej i obywatelskiej. Wybrane działania kluczowe:
5. Dostosowywanie otoczenia osiedli i terenów mieszkaniowych do po- trzeb rodzin z dziećmi oraz osób
6. Dążenie do harmonizacji struktury funkcjonalnej i przestrzennej te- renów mieszkaniowych.

Wybrane polityki:

1. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzen- nego Miasta
2. Kierunki Rozwoju i Zarządzania Terenami Zieleni w Krakowie. Wybrane Programy strategiczne:
3. Miejski Program Rewitalizacji
4. Program rehabilitacji zabudowy blokowej na terenie Gminy Miej- skiej Kraków (planowany).
5. Program Rozwoju Dzielnic (planowany).
6. Wieloletni program współpracy Gminy Miejskiej Kraków z organi- zacjami pozarządowymi.

Wybrane projekty strategiczne:

1. Park Zabłocie – „Stacja Wisła”.
2. Rewitalizacja terenów przy moście Kotlarskim – Bulwar
3. Budowa „Mariny Krakowskiej”.
4. Rewitalizacja placów: Wolnica, Nowego i św.
5. Przebudowa przestrzeni ul. Sławkowskiej.
6. Przywrócenie funkcji publicznych zdegradowanym terenom wokół Nowohuckiego Centrum
7. Rewitalizacja wnętrz kwartałów zabudowy w Nowej Huty projekt

„Spotkajmy się na podwórku”.

8. Realizacja koncepcji „ulic – ogrodów”, w tym w pierwszej kolej- ności ulic: Krupnicza, Mostowa, Bożego Ciała, Meiselsa, Lipowa, Try- nitarska, Plac Słowiański, Plac

CEL OPERACYJNY IV.3: Zrównoważone Środowisko

Realizacja celu ukierunkowana jest na doprowadzenie do standardów wysokiej jakości środowiska naturalnego, ze szczególnym uwzględ- nieniem poprawy jakości powietrza, ograniczenia poziomu hałasu oraz ograniczenia emisji pól elektromagnetycznych.

Działania kluczowe (cz.1):

1. Ograniczenie niskiej emisji poprzez likwidację wszystkich pieców węglowych, z równoczesną kontynuacją programu osłonowego oraz zin- tensyfikowanie współpracy Krakowa z otaczającymi gminami i samo- rządem województwa na rzecz ograniczenia emisji napływowych.
2. Zmniejszenie emisji komunikacyjnej poprzez zwiększanie udziału w ruchu transportu zbiorowego i innych ekologicznych form mobilności, szczególnie rowerów, oraz radykalne ograniczenie ruchu samochodów w centrum
3. Ograniczenie emisji hałasu poprzez wprowadzanie wyciszonych torowisk tramwajowych, zakup  nowoczesnego  taboru  tramwajowego  i autobusowego (w tym elektrycznego), stosowanie nawierzchni drogo- wych o ograniczonej emisji hałasu, ograniczanie dopuszczalnej pręd- kości ruchu  samochodów  i  stosowanie  ekranów  akustycznych  tylko  w przypadku braku
4. Ograniczenie emisji pól elektromagnetycznych (PEM) do środowi- ska poprzez preferowanie niekonfliktowych lokalizacji źródeł emisji pól
5. Efektywne gospodarowanie odpadami komunalnymi, aby do 50% odpadów (papieru, metalu, tworzyw sztucznych, szkła) podlegało po- nownemu

6. Modernizowanie i rozbudowa infrastruktury
7. Niemal dwukrotne zwiększenie powierzchni lasów w obszarze miasta.
8. Stosowanie zasady zielonych zamówień publicznych przy pla- nowaniu inwestycji i zakupów.
9. Edukowanie i promowanie postaw proekologicznych. Polityki:
10. Kierunki Rozwoju i Zarządzania Terenami Zieleni w Krakowie Programy strategiczne:
11. Program Ochrony Środowiska dla miasta
12. Program Ograniczania Niskiej Emisji dla miasta
13. Plan gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Miejskiej Kraków.
14. Program Ochrony Powietrza dla Województwa Małopolskiego.
15. Program Ochrony Środowiska przed Hałasem.
16. Powiatowy program zwiększenia lesistości miasta Krakowa (pla- nowany).
17. Program Ochrony Środowiska przed Promieniowaniem Elektroma- gnetycznym (planowany).

Projekty strategiczne:

1. Systemowa zmiana systemu ogrzewania opartego na paliwie sta- łym.
2. Rozbudowa sieci ciepłowniczej w centrum miasta, w tym doprowa- dzenie ciepła do Starego Miasta i
3. Poprawa efektywności energetycznej gminnych budynków uży- teczności publicznej (termomodernizacja, zarządzanie energią, wyko- rzystanie energii odnawialnej).
4. Rozbudowa i modernizacja systemu odwodnienia

CEL OPERACYJNY IV.4: Przyjazny mieszkańcom, efektywny i eko- logiczny system transportowy

Realizacja celu ukierunkowana jest na:

1. Uprzywilejowanie komunikacji zbiorowej w ruchu miejskim, także zapewnienie jej wysokiej dostępności i częstotliwości.
2. Zwiększenie udziału ekologicznych form mobilności: publicznego transportu zbiorowego, ruchu pieszego i
3. Ograniczenie lub eliminację indywidualnego ruchu samochodowe- go w mieście, szczególnie ruchu tranzytowego w śródmieściu.
4. Integrację różnych form
5. Poprawę bezpieczeństwa, szczególnie w odniesieniu do niechro- nionych uczestników

Działania kluczowe:

1. Wprowadzenie zdecydowanego uprzywilejowania komunikacji zbio- rowej w ruchu miejskim oraz lepszej dostępności i odpowiedniej często- tliwości kursów.
2. Integracja systemów transportowych z przyznaniem priorytetu dla transportu
3. Adaptacja istniejących linii kolejowych dla potrzeb ruchu pasażer- skiego, wprowadzenie szybkich, regularnych połączeń o dużej częstotli- wości w ramach Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej (SKA), docelowo co  20
4. Integracja biletów wszystkich środków transportu, w tym transportu kolejowego.
5. Podejmowanie działań na rzecz miasta przyjaznego pieszym, w tym poprzez obniżanie lub likwidację krawężników, uwalnianie chodników od parkujących samochodów, wyłączanie sygnalizacji świetlnej, oświetlanie ciągów pieszych i stosowanie elementów małej
6. Rozwijanie infrastruktury rowerowej, obejmującej także parkingi dla rowerów, w tym parkingi
7. Wprowadzenie ograniczenia prędkości ruchu w obrębie II obwodni- cy, w tym strefy „tempo 30 km/h” (obszary o dużym ruchu pieszych oraz na osiedlach mieszkaniowych).
8. Ograniczenie międzydzielnicowego tranzytowego ruchu samocho- dowego wewnątrz III
9. Podjęcie działań na rzecz uznania terenów wewnątrz II obwodnicy za obszar o obniżonej emisji komunikacyjnej.
10. Promowanie modelu współdzielenia (współużytkowania) samocho- dów i rowerów oraz wprowadzanie rozwiązań komunikacyjnych dla osób o obniżonej mobilności (osoby z niepełnosprawnością, starsze, z dziećmi).
11. Wyznaczenie wydzielonych pasów ruchu przeznaczonych dla au- tobusów (bus pasy) w celu zwiększania niezawodności transportu zbioro- wego.

Polityki:

1. Polityka Transportowa dla Miasta Krakowa Programy strategiczne:

1. Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Gminy Miejskiej Kraków oraz gmin sąsiadujących.
2. Program Budowy Dróg dla Rowerów.
3. Program Obsługi Parkingowej dla Miasta
4. Program rozwoju infrastruktury transportowej

Projekty strategiczne:

1. Budowa nowych linii tramwajowych, w tym budowa kolejnych etapów Krakowskiego Szybkiego
2. Ukończenie Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej (SKA).
3. Budowa i rozbudowa głównych węzłów przesiadkowych, w tym: Kra- kowskie Centrum Komunikacyjne, Grzegórzki, Bronowice, Swoszowice/Bo- rek Fałęcki, Bonarka, Piastów.
4. Budowa przystanków kolejowych, w tym: Żabiniec, Prądnicka, Prądnik Czerwony, Piastów, Prądnik Biały, Lubocza, Złocień, Grębałów, Jagiełły, Kliny, Opatkowice, Swoszowice.
5. Budowa brakujących fragmentów III obwodnicy, w tym: Trasy Łagiew- nickiej, Trasy Pychowickiej, Trasy Zwierzynieckiej oraz brakujących elemen- tów łączących III i IV obwodnicę Krakowa, w tym: ul. Okulickiego, Koc- myrzowska, ul. Igołomska, al. 29 Listopada, ul. Wolbromska, ul. gen. Wittek, ul. Humboldta, ul. Bunscha.
6. Budowa parkingów w systemie Parkuj i Jedź (P&R)
7. Inwestycje realizujące koncepcję miasta przyjaznego pieszym, w tym in. Plac Nowy, ul. Krupnicza, ul. Lipowa, al. Róż.
8. Działania na rzecz przygotowania realizacji systemu szybkiego, bezko- lizyjnego transportu szynowego o parametrach

CEL OPERACYJNY IV.5: Wysoki poziom bezpieczeństwa w Krako- wie.

Realizacja celu ukierunkowana jest na poprawę bezpieczeństwa i wzrost poziomu poczucia bezpieczeństwa w Krakowie, w tym:

1. Zabezpieczanie miasta i jego mieszkańców przed skutkami klęsk ży- wiołowych, awarii infrastruktury krytycznej, katastrof technicznych oraz aktów terroryzmu.
2. Zabezpieczanie miasta i jego mieszkańców przed skutkami nieko- rzystnych zmian klimatycznych.

Wybrane Działania kluczowe:

1. Zwiększenie poziomu bezpieczeństwa w przestrzeniach
2. Usprawnienie zarządzania
3. Podjęcie działań adaptacyjnych do zachodzących zmian klimatycz- nych, zagrożeń wynikających z ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak gwałtowne deszcze, wiatry, burze, susze, fale upałów i zimna, miejskie wyspy ciepła.

Wybrane Programy strategiczne:

1. Lokalny plan ograniczania skutków powodzi i profilaktyki powodzio- wej dla

2. Krakowski Program Małej Retencji Wód
3. Plan adaptacji do zmian klimatu dla miasta Krakowa (planowany). Wybrane Projekty strategiczne:
4. Organizacja Centrum Bezpieczeństwa i Monitoringu Miasta w Krakowie