Tydzień Zrównoważonego Transportu. Dr inż.Tadeusz Kopta

Po raz 19 w Europie organizowany jest Tydzień Zrównoważonego Transportu. To inicjatywa, która narodziła się w Unii Europejskiej gdy zorientowano się, że samochodowa cywilizacja prowadzi donikąd. Dużo wcześniej eksperci komunikacyjni przestrzegali polityków ale było to wołanie na puszczy. Europa degradowała kolej i transport publiczny bo samochód miał być wyznacznikiem nowej cywilizacji. Budowano więc bez opamiętania autostrady, dewastowano miasta przez absurdalną rozbudowę układu drogowego. Najdalej w tej dewastacji  miast posunęli się Amerykanie. Im więcej budowano dróg tym większe generowano na nich korki. Potwierdzały one jedynie te prawa, które wiele lat wcześniej sformułowali naukowcy.  40 lat temu powstał Polski Klub Ekologiczny i już wtedy jego eksperci przestrzegali władze aby nie iść tropem zachodnich rozwiązań. Przez lata apelowano do polityków poprawiajcie transport publiczny, modernizujcie kolej, budujcie drogi dla rowerów i chrońcie pieszych przed agresją zmotoryzowanych. Niestety Polska wtedy nie słuchała PKE a programem stał się samochód dla każdego więc zamiast poprawiać kolej budowano autostrady i nowe drogi. Dzisiaj mamy już autostrady i nowe drogi ale za to korki jeszcze większe niż wtedy gdy ich nie mieliśmy. A produktem ubocznym tego stanu wszechobecny smog i hałas. Dopiero niedawno politycy obudzili się z letargu, że bez dobrego transportu zbiorowego, szybkiej kolei, dróg dla rowerów i atrakcyjnych ciągów pieszych a więc podstawowych atrybutów zrównoważonego transportu nie rozwiążemy problemów komunikacyjnych.  Mądry Polak po szkodzie trzeba powiedzieć ale sytuacja do jakiej doprowadzono utrudnia nam życie i stanowi zagrożenia zdrowia. Dzisiejsze piękne hasło Kolej na Kolej ma 40 lat opóżnienia. W Krakowie kolej z powodu przebudowy  układu torowego praktycznie nie funkcjonuje w nowoczesny sposób. Pociągi wyjeżdżają i przyjeżdżają z opóźnieniami a na domiar złego zastępowane są grzęznącymi w korkach  autobusami. Na nowych drogach i ulicach tworzą się gigantyczne korki przed, którymi Polski Klub Ekologiczny już 40 lat temu przestrzegał. Miejski transport zbiorowy nie zapewnia szybkiego transportu bo jest skazany na stanie w korkach. A szybki tramwaj, który miał być nadzieją na szybkie przemieszczanie się po mieście porusza się równie wolno jak jego muzealny poprzednik. Jest także przedmiotem kpin szybki bo ma ładne szybki. Nie zakończono budowy pełnej sieci dróg dla rowerów  o którą 40 lat temu PKE apelował a gdyby dzisiaj były drogi dla rowerów w ilości wystarczającej to rower byłby najszybszym środkiem transportu. Nie pomogły coroczne apele PKE i ogłoszenie przez Walny Zjazd Dnia Bez Samochodu, długo przed inicjatywą europejską. Nie pomogły organizowane przez PKE coroczne demonstracje rowerowe pokazujące w jakim kierunku należy organizować transport. Dzisiaj już nie PKE jako prekursor proekologicznych przekształceń transportu wołający na puszczy lecz Komisja Europejska po raz 19 inicjuje działania na rzecz takich zmian. W ramach kampanii ekologicznego i zrównoważonego transportu ponad 2700 miast i miasteczek z blisko 50 krajów będzie gospodarzem własnych wydarzeń, rzucając światło na znaczenie bezemisyjnej mobilności dla wszystkich. To wydarzenie  tradycyjnie zakończy się 22 września Europejskim Dniem Bez Samochodu. Wtedy ulice zamkną się dla ruchu zmotoryzowanego i będą otwarte dla: pieszych, rowerzystów i alternatywnych środków transportu. Kraków zapowiedział, że każdy samochodowy truciciel będzie mógł skorzystać z darmowego przejazdu transportem zbiorowym. Dobrze byłoby aby taki dzień i tydzień trwał przez cały rok. Europejska komisarz ds. Transportu Adina Vălean z tej okazji proponuje aby tematem tegorocznej kampanii była mobilność bezemisyjna dla wszystkich co należy powiązać z ambitnym celem Komisji Europejskiej, jakim jest utrzymanie kontynentu neutralnego pod względem emisji dwutlenku węgla do 2050 r. zgodnie z postanowieniami Europejskiego Zielonego Ładu. Zapowiedziane są Dni Mobilności Miejskiej 2020, pierwsza konferencja Komisji Europejskiej poświęcona cyfrowej mobilności w mieście. Wydarzenie odbędzie się bezpłatnie w internecie od 29 września do 2 października pod hasłem „Mobilność bezemisyjna dla wszystkich”. Czołowe postacie ze świata mobilności zgromadzą się, aby omówić pilne tematy, w tym: Co dalej z mobilnością w mieście w UE? Czy UE jest liderem w globalnej transformacji mobilności miejskiej? W następstwie COVID-19, w jaki sposób miasta mogą planować prężną i zrównoważoną mobilność miejską? A Polska i Kraków długo jeszcze będą się zmagali z błędami polityki transportowej poprzedników.

Nie jest to satysfakcja dla PKE, który przed tym wszystkim przestrzegał!

Rada Naukowa PKE Małopolska – Dr inż.Tadeusz Kopta